Berichten
Womens’ first op 70cm!
Zaterdag 27 mei was een bijzondere dag voor de EME-groep van de Dwingeloo Telescoop. De groep zendamateurs is actief met de roepletters PI9CAM en nam deel aan de Italiaanse EME-contest. De maan wordt daarbij gebruikt als reflector voor de radiosignalen en zo worden radioverbindingen gemaakt met andere zendamateurs op onze aardbol. Voor deze verbindingen maakt de telescoop gebruik van een aantal frequentiebanden: 70 centimeter (432 MHz) en 23 centimeter (1,3 GHz). Dit zijn wereldwijd vastgestelde ‘amateurbanden’ en zo vinden de zendamateurs elkaar altijd terug in de enorme ‘ether’.
Radiozendamateurs zijn vrijwel altijd mannen. Maar: er zijn wel degelijk vrouwen die een zendvergunning hebben. Tijdens deze contest was als gastoperator aanwezig Johanna van Eckert-Schoof (eigen roepletters DJ5YL) uit Duitsland . Ook haar echtgenoot Carsten Schoof (DF1XC) was aanwezig. Al snel schoof Johanna achter de set en maakte ze contact met SM4IVE (Lars Petterson) in Zweden. En wat blijkt: het is voor het PI9CAM team de eerste verbinding op een golflengte van 70 centimeter gemaakt via de maan door een vrouwelijke operator. Daarna maakte Johanna nog diverse phone-verbindingen (spraak) met andere radiostations. De operators wisselen elkaar af tijdens een contest en Carsten maakte diverse verbindingen in CW (continuous wave = morse).
Johanna was niet de eerste vrouwelijke operator die verbindingen met de Dwingeloo Telescoop maakte. De eer van de allereerste verbindingen voor een vrouw gaat naar Yvette Cendes (KB3HTS) uit de USA. Yvette werkte op een frequentie van 23 centimeter. De tweede vrouw was Daniela De Paulis (IU0IDY). Daniela maakte ook QSO’s op 23 centimeter maar dat waren haar eerste QSO’s als gelicenseerde radioamateur.
Donateursdag 2017
Ter gelegenheid van haar tienjarig bestaan hield Stichting CAMRAS zaterdag 4 maart 2017 haar eerste donateursdag. De dag werd voorbereid door Harm Munk, Sigrid Witteveen en Paul Boven. Ruim zestig donateurs (aangevuld met familie, vrienden of kinderen) en een twintigtal vrijwilligers waren aanwezig. Voor ontvangst van onze donateurs en de openingssessie mocht CAMRAS gebruik maken van de centrale hal en het Van de Hulst Auditorium in het ASTRON-gebouw. Daarna kon iedereen individueel of in zelfgekozen groepsverband deelnemen aan de overige activiteiten van het donateursdagprogramma: in de radiotelescoop, op het buitenterrein, in en bij het Mullerhuis of voor een pauze naar de Foodtruck.
Opening in het ASTRON-gebouw
Voorzitter Frans de Jong gaf een uitvoerig overzicht van wat er de afgelopen tien jaren aan werk is verzet door tientallen vrijwilligers en hoe zich dat verhoudt met de doelstellingen van de stichting. Hij benadrukte daarbij dat heel veel zaken alleen maar mogelijk zijn geworden dankzij de inzet van die vrijwilligers en de bijdragen van de donateurs, adoptanten en sponsoren van CAMRAS.
Tweede spreker was Harm Munk die een mooi historisch overzicht gaf over de ontdekking van radiogolven uit het heelal en de radioastronomie die daar uit voort kwam. Die doorbraak kwam met de voorspelling in 1944 van de 21 cm-waterstoflijn door Henk van de Hulst en het succes in 1951 van radio-ingenieur Lex Muller die er in slaagde deze spectraallijn na veel ontwikkelwerk in Kootwijk waar te nemen. Daar werd een eerste plattegrond van de Melkweg samengesteld met duidelijk zichtbare spiraalarmen. Met dat resultaat kreeg Jan Oort toestemming een 25-meter radiotelescoop te bouwen voor meer radioastronomisch onderzoek: de Dwingeloo Radiotelescoop.
In de radiotelescoop
Moonbouncen en moonbounce-kunst in de radiotelescoop
Daniela de Paulis (CAMRAS artist in residence) vertelde hoe zij tot moonbounce-kunst was gekomen en hoe de samenwerking met CAMRAS tot stand kwam. Ze liet mooie voorbeelden zien van de eerste pogingen om beelden te moonbouncen en welk kwaliteitsniveau inmiddels gehaald kan worden nu we de techniek helemaal in onze vingers hebben.
Als illustratie gebruikte Daniela een foto die Apollo 17-astronaut Charles Duke op het maanoppervlak heeft neergelegd. Deze inmiddels beroemde foto van het gezin Duke werd nu door Nando Pellegrini vanuit Italië met behulp van zijn zelfgebouwde 10 meter-schotel als radiosignaal naar de maan gestuurd. 2,5 seconde later werd de radio-echo van dat signaal in Dwingeloo ontvangen door de 25 meter-schotel. En werd het radiosignaal vervolgens gedecodeerd en weer door computersoftware terugvertaald in een foto. Voor één foto duurt dat proces ongeveer een minuut. Bijzonder is dat de foto nog steeds op het maanoppervlak ligt (waarschijnlijk sterk verkleurd) en dat het door Nando verzonden radiosignaal ook voor een heel klein beetje is teruggekaatst door die foto zelf ….
Moonbounce-techniek
Jan van Muijlwijk vertelde een en ander over de techniek van het moonbouncen. Het is de ultieme uitdaging voor de radiozendamateur want het gaat om uiterst zwakke signalen. De maan staat ca. 400.000 km ver weg en om een radioverbinding tussen twee radiozendamateurs mogelijk te maken moet die afstand twee keer overbrugd worden door het radiosignaal. Eerst naar de maan en dan moet de echo dat hele eind weer terug. Daarbij komt nog dat de maan een hele slechte reflector is voor radiosignalen, slechts 7% wordt gereflecteerd. En de maan is een bol waardoor die 7% alle kanten uit gaat. Dat zorgt ervoor dat de verzwakking van het radiosignaal over het hele traject een getal is van een 1 met 27 nullen! Maar dat zorgt in Dwingeloo toch voor verbazingwekkend sterke maanecho’s.
Praten en zingen
Van een paar kinderen in een groep was er één dapper genoeg om een paar woordjes in de microfoon te spreken. Groot was de blijdschap toen 2,5 seconde later de maanecho werd ontvangen. Tenslotte hebben we met die hele groep het Vader Jakob met de maan als echo gezongen.
Pulsardemo
De astronomie in de radiotelescoop werd verzorgd door Harm Munk en Marc Wolf die een demonstratie met uitleg gaven van het waarnemen van een pulsar zoals we dat ook bij rondleidingen doen. Was de pulsar tijdens de eerste demo moeilijk te horen door stoorsignalen, tijdens de tweede poging later op de middag konden de donateurs luisteren naar de mysterieus aandoende tikken uit het heelal.
Op het buitenterrein
Radiosignalen van Jupiter
Voor het ontvangen op 20 MHz van radiosignalen van Jupiter had Simon Bijlsma een Radio Jove-opstelling met lange antennedraden gemaakt.
Radiosignalen van meteoren
Daarnaast demonstreerde Simon hoe je – ook overdag – meteoren kan waarnemen. Dit gaat via radioreflecties van bijvoorbeeld radarsignalen tegen het ionisatiespoor dat meteoren achterlaten in de bovenste lagen van onze dampkring. De radioreflecties lijken op korte fluitsignaaltjes, zogenaamde “pings” en de langere reflecties op “bursts”. Meer informatie hierover staat in ons blog Live meteoren waarnemen met radiogolven. De opstelling in ons blog is echter weer afgebroken vanwege het omhakken van bomen en andere zaken. In de toekomst zal er een permanente opstelling komen.
Dopplereffect
Het Dopplereffect werd door Frans de Jong aanschouwelijk gemaakt met behulp van een piep-apparaatje aan een touwtje en een PC met een frequentiemeetprogramma (Spectrum Lab). Met het programma is duidelijk te zien dat de fluittoon een beetje hoger of lager klinkt als het piepertje (in een tennisbal gestopt) wordt rondgeslingerd.
In en bij het Mullerhuis
Lezing over pulsars
Als aanvulling op de pulsardemonstratie in de radiotelescoop gaf Paul Boven in de grote zaal van het Mullerhuis een lezing over pulsars en hoe je uit de ruwe data de rotatieperiode en de afstand van de pulsar kunt berekenen. Een stukje rekenwerk dat regelmatig door leerlingen en studenten op basis van hun eigen waarnemingen in Dwingeloo wordt uitgevoerd.
Restauratiefilm
Voor donateurs die de film over de restauratie van de radiotelescoop in de periode 2012 tot 2014 nog niet hadden gezien, was er gelegenheid deze te bekijken.
Waterrakketten schieten
Onder leiding van Tammo Jan Dijkema, Ria Hermelink, Henk Kouwen en Hans van Zomeren hebben de kinderen doorlopend genoten van de proef om waterrakketen omhoog te schieten.
Knutselen
Wie uitgeschoten was kon in het knutsellab een draaibare sterrenkaart en een model van een pulsar in elkaar zetten. Onder begeleiding van Harm Jan Stiepel en de eerder genoemde vrijwilligers konden de kinderen ook kleine elektronische schakelingen met knipperende LED’s solderen.
Foodtruck
Gedurende de middag en zeker aan het einde daarvan is gretig gebruik gemaakt van de mogelijkheid om (op eigen kosten) lekkere snacks en drinken te nuttigen bij de Foodtruck Total More.
Galileo bezoekt de Dwingeloo Radiotelescoop!
Het populaire televisie programma Galileo van RTL5 bezocht op 2 augustus de telescoop! Presentatrice Shelly Sterk kwam met een cameraman en een geluidsman om opnamen van de telescoop te maken en met enkele interviews te onthullen waartoe de radiotelescoop in staat is.
CAMRAS heeft veel bevlogen vertellers! Hier zijn het Jan van Muijlwijk (PA3FXB) en Harry Keizer (PE1CHQ) die in een korte uitleg de uitgebreide mogelijkheden van de telescoop samenvatten.
Jan geeft uitleg over moonbouncen en Visual Moonbounce. Via een collega radioamateur moonbouncer elders op onze planeet (Daniel Gautschi, HB9CRQ) kwamen er vervolgens enkele foto’s via de maan terug in Dwingeloo – ook een foto van Shelly. Harry geeft uitleg over SETI (Search for Extraterrestrial Intelligence) en is er – net als Shelly – van overtuigd dat er in het heelal meer leven moet zijn.
Schoolkinderen openen Open Monumentendag met kunst via de maan (vervolg)
In de telescoop
Vrijdag 11 september voerden leerlingen van basisscholen Ten Darperschoele uit Wapse en De Singelier uit Diever (gemeente Westerveld) met Jan van Muijlwijk, Daniela De Paulis en Barbara de Jong hun moonbounce kunstproject uit in de radiotelescoop (zie Schoolkinderen openen Open Monumentendag met kunst via de maan). Jan gaf een rondleiding in de prachtig gerestaureerde radiotelescoop en demonstreerde hoe de telescoop op de maan wordt gericht. Met het zingen van een liedje legde Jan op een erg leuke manier uit hoe het moonbouncen in zijn werk gaat. Vader Jacob en het Kuikentje Piep galmden door de radiotelescoop en door de ruimte naar de maan. Na elke zin was de echo vanaf de maan duidelijk hoorbaar, want het duurt ongeveer 2,6 seconden voordat het radiosignaal weer terug is. De afstand naar de maan is ongeveer 400.000 km en weer terug naar de aarde komt daar nog eens 400.000 km bij.
Daarna werden de tekeningen van de schoolkinderen met Visual Moonbounce technologie naar de maan gezonden en weer ontvangen. De foto’s van hun tekeningen stonden al klaar bij twee schotelvormige radiozendstations: in Italië (’s ochtends) bij de antenne van Nando Pellegrini (I1NDP) en in Brazilië (’s middags) bij de antenne van Bruce Halasz (PY2BS). Op de computerschermen konden de kinderen alles precies volgen. Zodra een van de zendstations begon met zenden, zagen de kids 2,6 seconden later dat de Dwingeloo radiotelescoop het radiobericht begon op te vangen en dat hun tekeningen regel voor regel op het scherm verscheen. Als afsluiting kregen alle leerlingen een print van hun “gemoonbouncte” tekening mee naar huis als een echt uniek kunstwerk!
Moonbounce techniek
Moonbouncen is een techniek die al tientallen jaren wordt gebruikt door radiozendamateurs om verbindingen te maken via de maan door deze als spiegel voor radiogolven te gebruiken. Dat doen ze op frequenties (golflengtes) waarbij het normaal niet mogelijk is verbindingen te maken met andere continenten. De maan is geen ideale spiegel en absorbeert zo’n 93% van het radiobericht. De 7% die wordt teruggekaatst gaat in alle richtingen en de maan is niet glad dus het is nog erger. Van die 7% komt maar een uiterst klein beetje op de 25 meter Dwingeloo telescoop terecht. Bij dit kunstexperiment op de 23 cm band is de totale verzwakking van het radiobericht zo’n 270 dB (decibel). Dat is een verzwakking van nul komma zeventwintig nullen en dan een één ten opzichte van de sterkte van het oorspronkelijke radiobericht. Visual Moonbounce is een kunstzinnige toepassing van moonbouncen ontwikkeld door Daniela De Paulis bij de Dwingeloo Radiotelescoop.
Moonbounce tekeningen
Schoolkinderen openen Open Monumentendag met kunst via de maan
Leerlingen van de basisscholen Ten Darperschoele in Wapse en De Singelier in Diever gaan Open Monumentendag 2015 in de gemeente Westerveld met een kunstproject openen. Hun tekeningen worden als radiobericht naar de maan gestuurd. Het rijksmonument Dwingeloo Radiotelescoop zal de door de maan teruggekaatste zwakke signalen opvangen en ze weer als tekening ontcijferen.
Het thema van Open Monumentendag 2015 is Kunst & Ambacht in en bij monumenten. Een goede gelegenheid om schoolkinderen in de gemeente Westerveld door middel van een kunstproject met dit top-100 rijksmonument uit de wederopbouwperiode kennis te laten maken.
Barbara de Jong, Jan van Muijlwijk en Daniela De Paulis zijn de vrijwilligers van CAMRAS die de leerlingen bij dit project begeleiden. Op dinsdag 1 september gaven zij een les op de twee scholen. Over astronomie en radioastronomie. Over de vraag waarom er zoveel radiotelescopen in Drenthe staan. En waarom de Dwingeloo Radiotelescoop in hun gemeente Westerveld een rijksmonument is geworden.
Barbara de Jong legde een brug tussen het zonnestelsel en de Melkweg en maakte het met haar presentatie en hands-on uitleg mogelijk om kleine en grote afstanden te bevatten.
Jan pakte de radioastronomie op zoals die jaren lang met de Dwingeloo Radiotelescoop is uitgevoerd. En hoe CAMRAS in beeld kwam toen de telescoop niet meer gebruikt werd. En natuurlijk legde Jan uit wat radioamateurs doen met moonbouncen.
Daniela De Paulis vertelde de schoolkinderen dat zij radiocommunicatie via de maan gebruikt voor het maken van Visual Moonbounce kunstwerken met de radiotelescoop. Zij vraagt de kinderen ook Visual Moonbounce kunst te maken met tekeningen die als radiobericht naar de maan worden gezonden en door de radiotelescoop worden opgevangen.
Tenslotte leerde Jan van Muijlwijk de kinderen een lied (een kleine variant op het Kuikentje Piep) dat zij later in de radiotelescoop samen met hun radio-echo via de maan gaan zingen.
De aftrap voor Open Monumentendag in de gemeente Westerveld is vrijdag 11 september. Dan gaan de schoolkinderen uit Diever (’s ochtends) en Wapse (’s middags) hun tekeningen met de Dwingeloo Radiotelescoop moonbouncen. Eerst bekijken ze het rijksmonument en krijgen ze uitleg in het meedraaiende waarneemhuis. En dan begint de reis van de tekeningen en het ingestudeerde lied: 400.000 km heen en 400.000 km terug. Wat zal er overblijven van hun kunstwerken en wat voegt de maan en de lange reis daar aan toe? Een verslag daarvan staat in Schoolkinderen openen Open Monumentendag met kunst via de maan (vervolg).
Tijdens de Open Monumentendagen is de radiotelescoop voor publiek geopend. De resultaten van het moonbounce kunstproject staan in de telescoop tentoongesteld.
Radiotelescoop Dwingeloo memoreert Apollo 11
In ‘Echoes of Apollo’ (http://echoesofapollo.com/ de URL verwijst naar het webarchief van de niet meer bestaande website) – een wereldwijde herdenking van de maanlanding van de Apollo 11 veertig jaar geleden – hebben radioamateurs vanuit de Dwingeloo Radiotelescoop op 27 juni 2009 een radiotoespraak naar de Maan gestuurd.
Bij de maanlanding van de Apollo 11 veertig jaar geleden speelden radiotelescopen een cruciale rol in de communicatie tussen de astronauten en de thuisbasis. Tijdens de herdenking hebben communicatiespecialisten en radioamateurs met grote parabolische antennes berichten via de Maan uitgewisseld.
De uitzending vanuit Dwingeloo werd verzorgd door radioamateur
Jan van Muijlwijk (PA3FXB), een van de tientallen vrijwilligers die meehelpen de radiotelescoop in Dwingeloo te restaureren. Onder de roepnaam PI9CAM eerde hij alle astronauten die op de Maan zijn geweest door hun namen voor te lezen.
Zijn toespraak werd door de radiotelescoop in een radioboodschap naar de Maan uitgezonden. De Maan kaatste een deel van de uitgezonden radiogolven terug naar de Aarde. In dat deel van de wereld dat naar de Maan was gekeerd kon men zijn teruggekaatste toespraak beluisteren.
Wereldwijd was ook jeugd betrokken bij deze herdenking. Vanuit Zwitserland, Amerika en Australië konden zij hun stem naar de Maan laten reizen en hun echo’s drie seconden later terughoren. Deze vertraging wordt veroorzaakt door de grote afstand (385.000 km) tussen de Aarde en de Maan. Een paar dagen daarvoor publiceerde de New York Times hierover een kort artikel A Ham Radio Weekend for Talking to the Moon.
Tijdens deze herdenking is voor het eerst gebleken dat met buitengewoon kleine zendvermogens (van minder dan een honderdste Watt) wereldwijd betrouwbare radioverbindingen gerealiseerd kunnen worden door gebruik te maken van de Maan als reflector voor radiogolven. Hierbij werden de radiotelescopen van Dwingeloo en Mount Pleasant (Tasmanië) gebruikt. Zie het blog bericht Wereldrecord laag-vermogen-EME.
– Radioboodschap PI9CAM
– Tekst radioboodschap PI9CAM
Jan van Muijlwijk heeft onderstaande tekst voorgelezen richting Tasmanië via de Maan. Daar zijn ook opnames van gemaakt in Dwingeloo (audio) en ook in Tasmanië (op video).
This is PI9CAM for the ECHOES OF APOLLO PROJECT JUNE 27, 2009
Hello nice people at the Mount Pleasant Observatory in Tasmania! Hello boys and girls “down under”. And a special hello to Rex, who initiated this operation at Mount Pleasant. Congratulations with this fantastic operation and our best wishes to you all from the Dwingeloo dish in the Netherlands.
The signals you hear now have traveled nearly 800.000 kilometers. [glossary_exclude]First [/glossary_exclude]nearly 400.000 kilometers from Dwingeloo to the Moon and again 400.000 kilometers from the Moon to your dish at Mount Pleasant. Isn’t it a miracle?
By doing a lot of Moon bouncing today we honor the achievement of mankind 40 years ago. Because this year it is 40 years ago the [glossary_exclude]first [/glossary_exclude]man set foot on the Moon.
I myself was only eleven years old at that time, but I have very vivid memories of the event. Our family watched television during the night to witness the famous [glossary_exclude]first [/glossary_exclude]steps on the Moon. It was absolutely fabulous!
Some sentences spoken by the astronauts are engraved in the collective memory of mankind. Two of those sentences I would like to bounce off the Moon now:
Tranquility base here. The eagle has landed.
And the most famous of them all:
It’s one small step for man, but a giant leap for mankind!
I was thrilled by the complete Apollo project anyway. Every launch of another huge Saturn V rocket was a big adventure. And as a little boy I dreamt about how it would be like to be in space and walking on the Moon. It was a time of great expectations. I read all about it. I watched every space item on television. And what a joy it was to see the Apollo 11 mission become such a great success. And let’s not forget the other Apollo missions. Apollo 13 was a
scary adventure with a happy end. But all the other Apollo’s until nr 17 were very successful. What a time it was!
I am convinced that the Apollo project played a big role in the choices I and many others made for education and hobbies. And that it is one of the reasons I became a Ham radio operator. And thanks to that I am now involved in the restoration of this big 53 years old Dwingeloo Radio Telescope. And here we are, talking about Apollo and the Moon, via the Moon with this historic Radio Telescope. Full circle!
To conclude, back to the Apollo project. In total 12 brave man walked on the surface of the Moon. To honor their courage and to the memory of this great achievement I now read their names to the Moon to be bounced off to Tasmania:
1. Neil Armstrong
2. Edwin Aldrin
3. Charles Conrad
4. Alan Bean
5. Alan Shepard
6. Edgar Mitchell
7. David Scott
8. James Irwin
9. John Young
10.Charles Duke
11. Eugene Cernan
12. Harrison Schmitt
I hope you had good reception of our signals via the Moon! Thank you for listening and for taking part in this nice Echoes of Apollo project. And thanks to the Moon for being such a nice reflector!
Best regards to Mount Pleasant Tasmania from Dwingeloo The Netherlands. Good luck to you all.
PI9CAM end of transmission. Bye bye.
– Video impressie van RTVDrenthe
Samen met RTVDrenthe maakte Jan van Muijlwijk 20 juli 2019 een video-impressie van deze uitzending gecombineerd met beelden van de maanlanding.
Sinds januari 2007 spant de stichting CAMRAS met haar vrijwilligers en donateurs zich in om de radiotelescoop van Dwingeloo te restaureren en weer bruikbaar te maken om daarmee de interesse voor wetenschap en techniek bij de jeugd te stimuleren.
Wereldrecord laag-vermogen-EME
World Moon Bounce Day 27 juni 2009
Dit jaar is het 40 jaar geleden dat de eerste mens op de Maan liep. Om dat op passende wijze te herdenken bedachten Pat Barthelow (AA6EG, USA) en Robert Brand (Australia) om dat met een speciale dag te vieren met veel EME-activiteiten. Er werd een oproep gedaan om wereldwijd vooral grote schotels te activeren voor EME op 23 cm zodat het mogelijk zou zijn om goede SSB-verbindingen via de Maan te maken. Het project kreeg de naam Echoes of Apollo en zaterdag 27 juni 2019 werd uitgeroepen tot World Moon Bounce Day. Daar moest de Dwingeloo Radiotelescoop natuurlijk ook bij zijn!
Het laag-vermogen-EME experiment tussen Dwingeloo en Mount Pleasant
In de week voorafgaand aan World Moon Bounce Day kreeg Jan van Muijlwijk (PA3FXB) een e-mail uit Tasmanië van Rex Moncur (VK7MO). Hij was bezig om de Mount Pleasant schotel van 26 meter voor te bereiden voor 23 cm ontvangst. Zenden leek eerst niet toegestaan omdat de gevoelige radioastronomische frontends aanwezig bleven. Maar op een zendvermogen van ongeveer 10 milliwatt zou zenden kunnen. En na wat rekenen kwam hij tot de conclusie dat een EME-verbinding met dit super lage vermogen wellicht toch mogelijk zou kunnen zijn! Natuurlijk als er een tegenstation met een grote antenne beschikbaar zou zijn. En zo’n antenne hebben de CAMRAS-radioamateurs in Dwingeloo staan.
Jan, PA3FXB, en Rex, VK7MO, maakten de afspraak om het op 27 juni meteen te proberen op het moment dat in Dwingeloo de opkomende Maan op 10 graden elevatie zou staan. In Tasmanië zou de ondergaande Maan dan op ongeveer 15 graden elevatie staan. Dat gaf nog heel wat gezamenlijke ‘maantijd’. Naast Jan waren in de radiotelescoop aanwezig Ard Hartsuijker, René Hasper (PE1L), John Lambo (PA7JB) en Fred Tak (PA0WTA).
Het opbouwen van het 23 cm station ging aan de hand van de duidelijke instructies van Eene de Weerd (PA3CEG) zeer voorspoedig. Op het afgesproken tijdstip was Dwingeloo (PI9CAM) klaar om de signalen uit Tasmanië te ontvangen. Daarvoor gebruikten we de JT65c techniek waarmee het mogelijk is om circa 10 dB beter te kunnen ontvangen dan het zwakste morse signaal. Groot was ons enthousiasme toen bleek dat de eerste verbinding met een 10 mW signaal uit Tasmanië probleemloos lukte! Ook met een 3 mW signaal kwam de verbinding probleemloos tot stand. Voor zover wij weten is dit een wereldrecord. Een signaal van 1 mW werd ook nog geprobeerd maar dat bleek te zwak.
Over dit experiment op laag vermogen en World Moon Bounce Day hebben Rex Moncur (VK7MO) en Justin Giles-Clark (VK7TW) een tekst Echoes of Apollo – EME on three milliwatts! aangeboden aan het Amateur Radio magazine van het Wireless Institute of Australia. De tekst Echoes of Apollo – EME on three milliwatts! staat volledig opgenomen in de Engelse vertaling van deze blog post.
Na de verbinding op laag vermogen heeft Jan van Muijlwijk voor de bezoekers van de schotel in Tasmanië een toespraak This is PI9CAM for the ECHOES OF APOLLO PROJECT JUNE 27, 2009 gehouden. Zie het blog bericht Radiotelescoop Dwingeloo memoreert Apollo 11.
Video laag-vermogen-EME
Nog meer World Moon Bounce Day in Dwingeloo
Na dit succes volgde een EME-verbinding met een groep in Zwitserland. HB9MOON is een clubstation dat beschikt over een prachtige 10 meter schotel. Een aantal enthousiaste vrijwilligers van deze club had besloten om World Moon Bounce Day te gebruiken om amateurradio en EME in het bijzonder eens flink te promoten. Gedurende de dag zijn daar een veertigtal kinderen geweest die groeten in vele talen hebben uitgesproken richting de Maan zodat dit door andere groepen op de wereld ontvangen zou kunnen worden. Het was erg leuk om met deze Zwitserse kinderen een verbinding via de Maan te maken. Sommigen hadden zo’n microfoonvrees dat er alleen een timide “hallo” werd gehoord, terwijl anderen helder en luid hun tekst voorlazen zodat het in Dwingeloo prima was te verstaan. (Later toegevoegd Het clubstation is sedert februari 2011 niet meer operationeel omdat de eigenaar de schotel verkocht.)
Naast deze van tevoren afgesproken EME-contacten hebben we in Dwingeloo ook nog een dertigtal andere verbindingen gemaakt. Veel in SSB met de wat grotere stations, maar met behulp van JT65 ook met een aantal kleine stations. Het kleinste was dit keer waarschijnlijk RA0ACM met één enkele yagi van 45 elementen en maar 70 Watt.
In de loop van de dag kwamen er verschillende bezoekers langs, meest radiozendamateurs die de Dwingeloo Radiotelescoop nu weleens in het echt wilden zien. Na uitleg over hoe je ‘Vader Jacob’ met de Maan kunt zingen konden een paar kinderen het feilloos nadoen.
De door Pieter Tjerk de Boer (PA3FWM) ontwikkelde webSDR-ontvanger is echt een geweldig succes. Het heeft gedurende het hele evenement gefunctioneerd en er waren ook nu weer vele tientallen meeluisteraars.
Tracker: ?
Azimut: ?
Elevatie: ?
Offset: ?