Dwingeloo Radiotelescoop - C.A. Muller Radioastronomie Station - PI9CAM
Dwingeloo Radio Telescope - C.A. Muller Radio Astronomy Station - PI9CAM

Tag Archief van: Nacht van de Nacht

U bevindt zich hier: / Nacht van de Nacht

Berichten

Speciale openingen in september en oktober 2019 (geweest)

Auteur(s): CAMRAS-PR

Foto(s): CAMRAS Cees Bassa, Video: Weekend van de Wetenschap

In september en oktober was de Dwingeloo Radiotelescoop voor drie publieksactiviteiten geopend.

– Weekend van de Wetenschap, zaterdag 5 oktober 2019 (geweest)

Openingstijd: 10:00-17:00 uur
Tijdens het Weekend van de Wetenschap geven CAMRAS-vrijwilligers rondleidingen. In het Mullerhuis wordt een knutsellab ingericht, waar kinderen een pulsar of een waterraket kunnen maken. Die raket kan buiten worden gelanceerd. Binnen is ook een verhaal over radioastronomie,  de radiotelescoop en wat het verschil is tussen een radiotelescoop en een gewone sterrenkijker.

We laten ook zien hoe we vallende sterren waarnemen. Hoe we dat doen? Met antennes en radiogolven, kom maar kijken dat het werkt. In de radiotelescoop geven we doorlopend demonstraties van een pulsar (neutronenster) en/of waterstof in de Melkweg.

Toegang is gratis. In de radiotelescoop maximaal 25 bezoekers tegelijk.

Meer informatie over het Weekend van de Wetenschap vindt u hier: www.weekendvandewetenschap.nl en www.facebook.com/WeekendvandeWetenschap.

Deze dag ontving CAMRAS ruim 170 bezoekers waarvan zo’n 30 kinderen en oudere jeugd.

– Open Monumentendag, zaterdag 14 en zondag 15 september 2019 (geweest)

Openingstijden: zaterdag 10:00-17:00 uur, zondag 10:00-16:00 uur
Iedere 30 minuten begint er een rondleiding met een kort verhaal over de radiotelescoop in het Mullerhuis (gemeentelijk monument), Oude Hoogeveensedijk 6. Iedere rondleiding eindigt met een demonstratie in de radiotelescoop (rijksmonument). Rondleiding inclusief de demo duurt een klein uur.

Toegang is gratis. Per rondleiding maximaal 25 bezoekers.

Alle deelnemende open monumenten of activiteiten in de gemeente Westerveld vindt u hier: www.openmonumentendag.nl/comite/westerveld.

Beide Open Monumentendagen samen ontving CAMRAS circa 300 bezoekers. Veel bezoekers volgden de monumentenfietsroute van de gemeente Westerveld. In de radiotelescoop kregen bezoekers radiosignalen van de waterstof in de Melkweg te zien en de radioflitsen van pulsar PSR B0329+54.

– Nacht van de Nacht, zaterdag 26 oktober 2019 (geweest)

Openingstijd: 19:00-23:00 uur
Bij helder weer staan er sterrenkijkers naast de grote radiotelescoop en vertellen de CAMRAS vrijwilligers u over de sterren die er te zien zijn.
In de radiotelescoop geven we doorlopend demonstraties van een pulsar (neutronenster) en/of waterstof in de Melkweg.
De demonstraties in de radiotelescoop gaan ook bij bewolkt weer door, want radiogolven gaan dwars door de wolken heen.
In het Mullerhuis word een demonstratie gegeven van meteoren waarnemen met radiogolven en bij slecht weer worden in het Mullerhuis ook nog korte lezingen gegeven.

Toegang in de radiotelescoop € 2 (jeugd € 1), buiten bij de sterrenkijkers en in het Mullerhuis is gratis.

Tip: neem een zaklamp mee, maar bij de sterrenkijkers moet de zaklamp uitblijven!

Tijdens de Nacht van de Nacht ontving CAMRAS in de radiotelescoop 113 bezoekers waarvan 20% jeugd.

– Hoe bereikt u de radiotelescoop en het Mullerhuis?

De radiotelescoop en het Mullerhuis zijn per fiets prima te bereiken. Bij wijze van uitzondering mag u in de Nacht van de Nacht 2019 ook met de auto doorrijden naar de ASTRON-parkeerplaats.
Zie ook onze pagina met adres en route.
Let op dat u in de storingsvrije zone van de radiotelescoop uw mobiele telefoon uitzet of in de vliegtuigstand.

– Waarom is het ’s nachts donker?

ASTRON heeft tijdens de Nacht van de Nacht in het ASTRON-gebouw samen met Natuur en Milieufederatie Drenthe van 19:30 tot 21:15 uur een programma met drie lezingen van Mans Schepers (archeoloog), André Offringa (ASTRON-astrofysicus) en Vincent Icke (hoogleraar Astrofysica en Kosmologie). Na 21:15 zijn er drie rondes met verhalenvertellers buiten.

Het ASTRON-NMFDrenthe-programma is onafhankelijk van het CAMRAS-programma. Voor het ASTRON-NMFDrenthe-programma moet u zich aanmelden via www.nmfdrenthe.nl/nieuws/opening-nacht-van-de-nacht-drenthe-met-o-a-vincent-icke.

NMFDrenthe heeft op verzoek van de bezoekers de geluidsopname van de lezing van Vincent Icke en de bijbehorende presentatie beschikbaar gesteld op:

 

Speciale opening 12 januari 2019 (geweest)

Auteur(s): CAMRAS-PR

Foto(s): CAMRAS Cees Bassa

Sterrenkijken door sterrenkijkers en met de Dwingeloo Radiotelescoop

– De radiotelescoop is zaterdagavond 12 januari van 18:00 tot 22:00 uur geopend

Bij helder weer staan er buiten sterrenkijkers naast de grote radiotelescoop en vertellen we u over de sterren die er te zien zijn.
In de radiotelescoop geven we doorlopend demonstraties van een pulsar (neutronenster) en/of waterstof in de Melkweg.
De demonstraties in de radiotelescoop gaan ook bij bewolkt weer door, want radiogolven gaan dwars door de wolken heen.
In het Mullerhuis worden presentaties van circa een kwartier gegeven en een demonstratie van meteoorscatter.
Het programma is vergelijkbaar met het CAMRAS-programma van de Landelijke Sterrenkijkdagen en de Nacht van de Nacht.

Voor toegang in de radiotelescoop vragen wij € 2 en voor jeugd € 1. Er kan niet worden gepind.
Kijken door sterrenkijkers buiten en luisteren naar de presentaties in het Mullerhuis is voor iedereen gratis.

Tip: neem een zaklamp mee, maar gebruik die bij de sterrenkijkers met mate en liefst afgedekt met rood cellofaan.

De radiotelescoop is per fiets prima te bereiken; de auto kunt u parkeren bij de parkeerplaats van Staatsbosbeheer; vanaf daar is het ongeveer 15 minuten lopen naar de telescoop.

Aanleiding voor deze extra openstelling is de 100ste verjaardag van de Internationale Astronomische Unie (IAU). Om dit te herdenken wordt dat een jaar lang wereldwijd gevierd met allerlei activiteiten.
De verjaardag IAU100 start in januari 2019 met een lang weekend sterrenkijken: 100 Hours of Astronomy, vier dagen en nachten, van 10-13 januari 2019, met amateur- en professionele astronomen, liefhebbers van astronomie en het grote publiek om kennis en enthousiasme over het Heelal te delen.

In Nederland is 100 Hours of Astronomy Nederland kijkt sterren van 10-13 januari 2019.
In Nederland zijn dat lange weekend meerdere activiteiten waarvan de speciale opening van de Dwingeloo Radiotelescoop op zaterdagavond 12 januari er een is.

– Update: Korte impressie van de avond

CAMRAS ontving die zaterdagavond een zeventigtal bezoekers waaronder een twintigtal kinderen.

Bij de demonstraties in de radiotelescoop werden waarnemingen gedaan van pulsar (neutronenster) PSR B0329+54 afgewisseld met waarnemingen van waterstof op de 21 cm waterstoflijn in diverse plekken in de Melkweg. Tijdens het omschakelen van de ontvangstapparatuur vertelden de telescoop operators astronomische wetenswaardigheden zoals bijvoorbeeld over de radiobron Cassiopeia A.

Het bijzondere van de radiotelescoop is dat ook bij regen en bewolkt weer de demonstraties gewoon doorgaan omdat radiogolven dwars door de wolken heen gaan. Onze bezoekers werden in de radiotelescoop dus niet teleurgesteld door het slechte weer buiten. In tegenstelling tot de enkele bezoekers die ook nog een blik wiepen door de sterrenkijkers om in de paar gaten van het wolkendek nog een waterig glimpje van de Maan te ontwaren.

Lisa van sterrenkijken.nu vlogt in de radiotelescoop

Auteur(s): Ard Hartsuijker

Foto(s): CAMRAS Ard Hartsuijker. Video: Lisa van sterrenkijken.nu

De laatste zondag van de CAMRAS zomerse-zondagmiddagopening-2018 bezocht Lisa van www.sterrenkijken.nu de radiotelescoop om daarover een vlog te maken. Op haar facebookpagina schreef Lisa “Ook al heb je geen kennis van deze manier van waarnemen, het is zeker een bezoek waard! Alle vrijwilligers leggen het je met alle liefde uit hoe het werkt!”

Natuurlijk mocht Lisa na de uitleg door CAMRAS rondleiders Hans Smit, Roy Smits en Hans van der Meer, onder het toeziend oog van en na instructie door CAMRAS telescoop operators Michel Arts en Michel Roelofs de telescoop na de waarneming van de pulsar in de zogenaamde showstand zetten.

In haar vlog geeft Lisa aan dat de radiotelescoop in september en oktober drie speciale activiteiten voor bezoekers heeft (toevoeging november 2018: die inmiddels als geweest zijn):

  • Open Monumentendag, weekend 8 en 9 september 2018
  • Weekend van de Wetenschap, zaterdag 6 oktober 2018
  • Nacht van de Nacht, zaterdag 27 oktober 2018.

Nacht van de nacht 2017

Auteur(s): Tammo Jan Dijkema

Foto(s): CAMRAS Julia Gunther

De Nacht van de Nacht bij de radiotelescoop trok minder bezoekers dan voorgaande jaren. Een belangrijke reden was het bewolkte weer. Bij helder weer nemen de CAMRAS vrijwilligers optische kijkers mee. Voor de radiotelescoop maakt het niet uit als het bewolkt is; want radiogolven gaan dwars door bewolking heen.

In de telescoop werden waterstofmetingen gedemonstreerd en konden bezoekers een pulsar horen. In het Mullerhuis werden doorlopend korte lezingen gegeven over diverse onderwerpen. Daar was ook een opstelling om meteoren waar te nemen met radioantennes. Alle bezoekers hebben dus ook vallende sterren gezien.

Nacht van de Nacht 2016

Auteur(s): Ard Hartsuijker

Foto(s): CAMRAS Julia Gunther

Tijdens de Nacht van de Nacht 2016 op zaterdag 29 oktober kwamen tegen de honderdvijftig bezoekers naar de Dwingeloo Radiotelescoop. Heel bijzonder was dat daar zo’n veertig jeugdigen bij waren waaronder heel veel jonge kinderen. Natuurlijk heeft daar het rustige weer en de vrijwel wolkeloze heldere avondhemel aan bijgedragen. Overigens gaan radiogolven door de wolken, dus als het bewolkt zou zijn geweest, zou de radiotelescoop ook open zijn gesteld voor bezoekers.

Duisternis is voor het kijken door een sterrenkijker net zoiets als een in een radiostoringsvrije zone waarnemen met een radiotelescoop. Vijftien vrijwilligers van CAMRAS gaven de bezoekers de zeldzame gelegenheid om gelijktijdig duisternis en radiostilte te ervaren.

Kan je door een gewone sterrenkijker de spiraalarmen in de Melkweg zien? Helaas, dat kan niet omdat ons zonnestelsel zelf in een spiraalarm (de Orionarm) zit. Door het stof tussen de sterren kunnen we hoogstens de helderste objecten van de volgende arm zien. Radiogolven passeren het stof tussen de sterren moeiteloos. Een radiotelescoop kan dus door het stof heen ‘kijken’ en kan de spiraalarmen met een meting zichtbaar maken in een grafiek op het computerscherm (en als extra ook nog hoorbaar). De Dwingeloo Radiotelescoop is juist daarvoor 60 jaar geleden in gebruik genomen: het was de eerste radiotelescoop ter wereld speciaal gebouwd om een gedetailleerde plattegrond van de Melkweg te maken.

In de radiotelescoop gaf CAMRAS demonstraties van astronomische waarnemingen van een pulsar en later ook van de waterstof in de spiraalarmen van de Melkweg. Vlak bij de radiotelescoop stonden een aantal sterrenkijkers opgesteld voor het bekijken van diverse objecten aan de avondhemel. Aan het begin van de avond Mars en Venus. Daarna een paar mooie bolhopen zoals M2, M13, M15 en M92 en andere mooie objecten in de Melkweg zoals de planetaire nevels Halternevel M27 en Ringnevel M57. Ook werden de melkwegstelsels Andromedanevel M31 en Driehoeknevel M33 bekeken.

Voorgaande jaren hadden de sterrenkijkers buiten veel last van het licht door de ramen van de waarneemruimte en de gang. Om dat probleem definitief te verhelpen hadden een aantal CAMRAS-ers van de onderhoudsploeg die zaterdagochtend nog snel voor alle ramen verduisteringsgordijnen gemonteerd. Mede daardoor was deze Nacht van de Nacht extra geslaagd.