Dwingeloo Radiotelescoop | CAMRAS https://www.camras.nl C.A. Muller Radioastronomie Station | PI9CAM Sat, 24 Feb 2024 16:25:03 +0000 nl-NL hourly 1 https://wordpress.org/?v=6.4.3 Ontvangst van Amerikaanse maanlander IM-1 https://www.camras.nl/blog/2024/ontvangst-van-amerikaanse-maanlander-im-1/ Wed, 21 Feb 2024 20:47:02 +0000 https://www.camras.nl/?p=20359 Op 22 februari landde de Amerikaanse maanlander NOVA-C/IM-1 op de maan. Wij hebben de signalen van de lander ontvangen, en aan de hand van de Dopplerverschuiving gevolgd. We hebben de signalen vanuit de Dwingeloo telescoop gestreamd naar YouTube, waar ze schijnbaar ook zijn gevolgd door het team achter IM-1.

Tijdens de landing werd het signaal erg zwak, vermoedelijk omdat de antennes op het ruimtevaartuig niet op aarde waren gericht. Ook na de landing was het signaal met onze 25-meter-schotel maar nauwelijks te zien. Momenteel wordt vermoed dat IM-1 na de landing is omgevallen, waardoor de antennes nog steeds niet naar aarde wijzen.

Signalen van IM-1 op de avond van de landing

Het signaal tijdens en na landing was zo zwak, dat het in de livestream maar nauwelijks te zien was. Maar door het signaal wat verder te integreren, en de kleurschaal wat op te rekken, is wel degelijk het effect van de ‘landing burn’ te zien op de Dopplerverschuiving van de signalen.

Signalen van IM-1 tijdens de landing, integraties van 5 seconden

We hebben tijdens een deel van de waarneming de telescoop moeten stilzetten wegens hevige windstoten. Gelukkig was de storm voorbij voordat de landing plaatsvond, en konden we tijdens de landing de telescoop op de maan richten.

Op 21 februari, de dag voor de landing, vond de ‘Lunar Orbit Insertion Burn’ plaats: de manoeuvre waarbij het ruimtevoertuig in een baan om de maan kwam. Deze manoeuvre hebben we met de telescoop gevolgd, en ook dat is gestreamd op youtube. We konden zien dat de manoeuvre op precies de aangekondigde tijdstippen startte en stopte.

Grafiek van de ontvangst van IM-1 tijdens de Lunar Orbit Insertion manoeuvre

Vorige maand volgden we ook al een maanlanding: de Japanse lander SLIM. We waren een van de twee stations op aarde die het amateursignaal van LEV-1, het bijbehorende karretje, ontvingen. Ook in 2019 volgden we al twee maanlandingspogingen met de radiotelescoop: Beresheet (Israël) en Chandrayaan-2 (India). Bij beide waarnemingen zagen we het signaal abrupt wegvallen: een teken dat de lander was gecrasht. De Amerikaanse missie Artemis 1, een voorbereiding op een bemande maanlanding, werd in 2022 een maand lang succesvol gevolgd door CAMRAS.

]]>
OH-masers waargenomen met de Dwingeloo telescoop https://www.camras.nl/blog/2024/oh-masers-waargenomen-met-de-dwingeloo-telescoop/ Tue, 30 Jan 2024 14:23:49 +0000 https://www.camras.nl/?p=20332 Auteur(s): Eduard Mol, Tammo Jan Dijkema, Thomas Telkamp
Afbeelding: Eduard Mol

Op zondag 21 januari hebben we meerdere OH-masers waargenomen met Dwingeloo telescoop.

Masers zijn net zoals de meer bekende lasers gebaseerd op het principe van gestimuleerde emissie. Net zoals hoe lasers licht versterken op een specifieke golflengte, zo zijn masers krachtige radiobronnen die microgolven versterken op een specifieke frequentie. Om gestimuleerde emissie te laten plaatsvinden moeten er wel de juiste moleculen aanwezig zijn, en er is ook een constante toevoer van energie nodig om de moleculen naar hogere energieniveaus te “pompen”. Masers komen vaak voor in gaswolken in de ruimte, met name in stervormingsgebieden en in de atmosfeer van sommige sterren. OH- masers zijn een bepaald type masers; deze stralen versterkte spectraallijnen uit van het hydroxyl (OH) molecuul op de frequenties 1612, 1665, 1667 en 1720 MHz.

Het huidige front-end van de Dwingeloo telescoop is gebouwd voor de 23 cm amateurband (1296 MHz) en de 21 cm waterstoflijn (1420 MHz), en is dus niet geoptimaliseerd voor ontvangst van de 1.6-1.7 GHz band. Ondanks deze beperking wilden we graag testen of het mogelijk was om de sterkste OH-masers te detecteren met de Dwingeloo telescoop, ook al is de gevoeligheid veel minder op zulke hoge frequenties. Deze test was een succes: in totaal hebben we acht verschillende masers gedetecteerd. Zes van deze bronnen detecteerden we op 1612 MHz: dit waren allemaal “circumstellaire masers” die zich rond rode reuzensterren bevinden. De overige twee bronnen bevinden zich in stervormingsgebieden, en hebben we op 1665 en 1667 MHz gedetecteerd.

]]>
UHF-signalen van Japanse maanrover ontvangen in Dwingeloo https://www.camras.nl/blog/2024/japanse-maanlanding-gevolgd-met-de-radiotelescoop/ Wed, 17 Jan 2024 21:00:32 +0000 https://www.camras.nl/?p=20305 Op 19 januari heeft Japan een voertuig laten landen op de maan. Deze maanlander, SLIM, had aan boord twee kleine maanrovers: LEV-1 en LEV-2. Op LEV-1, die al voordat SLIM landde overboord is gegooid, had aan boord antennes die rechtstreeks konden communiceren met aarde. Een van die antennes, ontwikkeld door radioamateurs, zond op UHF-frequenties die de Dwingeloo Radiotelescoop goed kan ontvangen.

De landing zelf hebben we in Dwingeloo gevolgd via S-band (ca 2200 MHz). Door Dopplerverschuiving konden we de frequentie zien waarmee de lander ten opzichte van ons bewoog. Daarin zagen we twee ‘burns’, die lieten zien dat de landing voorspoedig verliep.

Al tijdens de landing werden de rovers overboord gezet, voor hun eigen ‘zachte landing’ met ca. 10 km/u. Wij hebben onze aandacht vooral gevestigd op de UHF-uitzendingen van LEV-1, omdat we daarvoor het meest geschikte systeem hebben. Geschikter zelfs dan dat van de Jappanners zelf, de Wakayama-schotel met diameter 12 diameter.

De eerste signalen van LEV-1 ontvingen we om 15:19 UTC. Daarna hielden de signalen aan tot 17:09 UTC, met af en toe een onderbreking.

Voor het volgen van deze maanmissie was aandacht in de pers: een interview op Radio 1, een aankondiging in de Meppeler Courant, een uitgebreider artikel in het DvhN, een reportage op RTV Drenthe en een interview op BNR Radio.

De ontvangst van Dwingeloo was live te volgen via WebSDR, waar ca. 30 zendamateurs meeluisterden. Ook zijn de ruwe (baseband) opnames beschikbaar via https://data.camras.nl/satellites/raw/. Met die data hebben andere zendamateurs inmiddels de data deels gedecodeerd.

Over het succes van de SLIM-missie is nog onduidelijkheid: de landing is goed verlopen, maar er zijn problemen met stroomvoorziening. Voor de LEV-1 UHF kunnen wij nu vaststellen dat we het signaal goed konden ontvangen, wat de missie in elk geval voor ons tot een succes maakt.

Vrijwilligers van CAMRAS hebben op zaterdag 20 januari nog naar de maan gekeken, maar geen signalen van LEV-1 meer ontvangen.

In 2019 volgden we ook al twee maanlandingspogingen met de radiotelescoop: Beresheet (Israël) en Chandrayaan-2 (India). Bij beide waarnemingen zagen we het signaal abrupt wegvallen: een teken dat de lander was gecrasht. Ook de Amerikaanse maanmissie Artemis 1 werd in 2022 een maand lang succesvol gevolgd door CAMRAS, toen in officiële samenwerking met NASA. De waarneming van de Japanse maanlanding voerden we onafhankelijk uit.

Update 23 januari: de ruwe signalen in onze opnames zijn door Daniel Estevez EA4GPZ geanalyseerd. Hij heeft daar ook de Morse van een opname gedistilleerd, die wij hebben gedecodeerd:

Morse-signaal van LEV-1

Update 21 februari: We hebben van het LEV-1 team gehoord dat wij, naast Wakayama, het enige andere station zijn dat de UHF-signalen van LEV-1 heeft ontvangen. In Wakayama ging de maan al vrij snel onder, dus voor een deel van de tijd waren wij het enige station dat luisterde.

De onderbroken stukken in de grafiek hierboven komen overeen met de tijden waarop volgens de telemetrie het hoppertje ondersteboven lag.

]]>
Bedekking van Sagittarius A door de maan https://www.camras.nl/blog/2023/bedekking-van-sagittarius-a-door-de-maan/ Fri, 08 Dec 2023 20:31:14 +0000 https://www.camras.nl/?p=20230 Auteur(s): Tammo Jan Dijkema, Thomas Telkamp, Ard Hartsuijker
Afbeelding: CAMRAS / MeerKAT telescope

Op woensdag 13 december schoof de maan ’s ochtends voor Sagitarrius A. Dit hebben we met de Dwingeloo telescoop waargenomen.

Sagittarius A, in het centrum van onze Melkweg, is een van de helderste radio-bronnen aan de hemel. Net als andere radio-bronnen is hij ook overdag waar te nemen. Als de maan voor Sagittarius A langs schuift (een zogenaamde occultatie), worden de radiogolven een uur lang geblokkeerd door de maan. Zo’n occultatie gebeurt heel zelden: na 13 december is er op 6 februari 2024 nog een kans, en daarna pas weer in 2042.

Tijdens de occultatie hebben we op verschillende frequenties de totale hoeveelheid radiostraling bijgehouden. Door precies bij te houden wanneer het signaal achter de maan verdwijnt, kunnen we meten waar de radiogolven precies vandaan komen. Historisch is op deze manier ook de locatie van Sagittarius A bepaald. Inmiddels is het met andere technieken mogelijk om heel precieze radio-kaarten te maken. Met een grote radio-interferometer in Zuid-Afrika (MeerKAT) is in 2022 bijgevoegde kaart gemaakt.

Tijdens de bedekking hebben we ook de waterstoflijn gemeten. De absorptie die we normaal zien, verdween tijdens een deel van de occultatie.

Met nog grotere interferometers (VLBI) is het in 2022 gelukt om het zwarte gat in het midden van Sagittarius A (Sagittarius A*) te fotograferen. Dit was de tweede foto van een zwart gat ooit. Sterrenkundige prof. Huib Jan van Langevelde, hoofd van de Event Horizon Telescope die dit zwarte gat fotografeerde, was te gast tijdens de livestream die we tijdens de occultatie lieten zien.

Voor zover we kunnen nagaan, is er nog nooit een maanbedekking van Sagittarius A vastgelegd met de Dwingeloo telescoop. Dit historische hiaat is nu opgelost. Wetenschappelijk zal onze waarneming niet veel toevoegen, omdat met interferometers het gebied al uitgebreid vastgelegd is.

De ruwe data van de meting is beschikbaar via https://zenodo.org/records/10395914 . De resultaten staan ook in de grafiek hieronder. In een ASTRON/JIVE Daily Image worden de resultaten ook toegelicht.

Grafiek met resultaten van meting van bedekking van Sagittarius A door de maan

]]>
Maand van de Geschiedenis 2023 https://www.camras.nl/blog/2023/maand-van-de-geschiedenis-2023/ Wed, 25 Oct 2023 22:00:44 +0000 https://www.camras.nl/?p=20009 Auteur: Ard Hartsuijker
Afbeelding: CAMRAS; Video: Polygoon Journaal

“Zoudt u op deze knop willen drukken, majesteit?” Op 17 april 1956 kwam toenmalig Koningin Juliana naar de burgemeesterswoning Nyengaerde om thee te drinken. Daarna vertrok ze naar de Radiotelescoop in Dwingeloo om die officieel te openen.

Hier het Polygoonjournaal van de opening op 17 april 1956 (2 minuten).

In het kader van de Maand van de Geschiedenis https://www.maandvandegeschiedenis.nl/ organiseerde stichting Nyengaerde op 24 oktober 2023 een ‘koninklijke’ high tea omdat de opening van de telescoop die maand zevenenzestig en een half jaar geleden was.

De bezoekers waren net als de koningin destijds van harte welkom om op koninklijke wijze high tea te komen drinken bij Nyengaerde in het mooie Dwingeloo. Daar konden zij vervolgens genieten van de historische film over de bouw van de oudste draaibare radiotelescoop ter wereld (28 minuten) van Herman Kleibrink.

Voor of na de high tea konden de bezoekers op eigen gelegenheid een kijkje nemen bij de radiotelescoop aan de rand van natuurgebied het Dwingelderveld of deze voor een demonstratie bezoeken. Bij de demonstraties werden signalen uit het heelal opgevangen van miljoenen tot miljarden jaren geleden! Ook werden de spiraalarmen in onze Melkweg getoond met waarnemingen op de 21 cm-waterstoflijn van de neutrale waterstof, het soort waarnemingen waar de Dwingeloo Radiotelescoop speciaal voor is gebouwd. Onderstaande figuur is een voorbeeld van zo’n demonstratiewaarneming.

Links: Een schematische plattegrond van de Melkweg. De radiotelescoop kijkt (witte lijn naar rechts boven) vanuit de Orion Arm – waar ons zonnestelsel zich bevindt – door de Perseus Arm (oranje lijn) en de Outer Arm (rode lijn). Rechts: Het signaal van de neutrale waterstof in de Orion, Perseus en Outer spiraalarmen waar de telescoop doorheen kijkt.

Zie voor meer info ook onze webpagina’s Toevallige ontdekking en Bouw van de grootste radiotelescoop.

 

 

 

]]>
EME 2024 conferentie https://www.camras.nl/blog/2023/eme-2024-conferentie/ Wed, 20 Sep 2023 22:00:00 +0000 https://www.camras.nl/?p=19784 Auteur: Jan van Muijlwijk (PA3FXB)
Logo: EME 2024 conferentie

In augustus 2024 wordt in Trenton (New Jersey, USA) de 20ste internationale EME-conferentie gehouden. Iedere twee jaar vindt er zo’n conferentie plaats.

Het programma bestaat voornamelijk uit interessante presentaties van top EME-ers over de diverse technische aspecten van moonbounce. De grootste aandacht zal uitgaan naar moonbounce op frequenties van 432 MHz en hoger.

Daarnaast is er veel ruimte om elkaar te ontmoeten. Natuurlijk is iedereen met interesse in moonbounce van harte welkom de conferentie te bezoeken.

Meer info op de website van de conferentie: https://eme2024trenton.org/.
Zie ook ons blogbericht over de EME 2018 conferentie die in Nederland werd gehouden.

]]>
Jamboree on the Air 2023 https://www.camras.nl/blog/2023/jamboree-on-the-air-2023/ Thu, 14 Sep 2023 22:00:24 +0000 https://www.camras.nl/?p=19541 Auteur(s): Simon Bijlsma (PA7SB) en Frans De Jong (PE1RXJ)
Foto(s): CAMRAS Sigrid Witteveen

Online EME relais-station

Op vrijdag 20 oktober 2023 en zaterdag 21 oktober 2023 fungeert de Dwingeloo Radiotelescoop weer als een online ‘Earth Moon Earth’ (EME) relais-station.  Scoutinggroepen zullen met hun zelfgebouwde antennes tijdens de internationale ‘Jamboree On The Air’ (JOTA) ook signalen naar de maan sturen.

De Dwingeloo telescoop is vanwege haar enorme gevoeligheid heel geschikt om de uiterst zwakke EME-signalen te kunnen ontvangen. Deze signalen worden door middel van de CAMRAS webSDR over het internet aangeboden. Via deze link: 70 cm EME kunt u mee kijken, mits u de speciale decodersoftware WSJT-X hebt geïnstalleerd. Via een virtual cable komt het signaal van de webSDR in genoemde software. Hierbij dient u het audioniveau ongeveer op “30dB” (“groen”) in te stellen. De scouts gebruiken in WSJT-X de mode “JT65” en “sub B” en tegelijk moet ook de optie “EME delay” worden ingeschakeld zodat de benodigde 2,5 seconde vertraging wordt gebruikt. Deze vertraging is nodig om rekening te houden met de looptijd van de maanecho’s.

Testsessie

Vrijdag 20 oktober 2023 is de radiotelescoop tussen 16:00 uur en ongeveer 21:00 uur online zodat de deelnemers van de JOTA hun antennes en apparatuur voorafgaand aan de officiële opening van de JOTA nog een keer kunnen uittesten. Helaas is de maan al weer onder voor deze officiële opening en daarom zullen de echte JOTA EME verbindingen moeten wachten tot zaterdag.

JOTA

Zaterdag 21 oktober 2023 is de radiotelescoop tussen 17:00 uur en ongeveer 22:00 uur online zodat de deelnemers van de JOTA berichten naar elkaar kunnen sturen via de maan. De frequentie waarop de JOTA groepen uitzenden is zoals vorig jaar 432.050 MHz. Helaas is de elevatie, dat wil zeggen de hoogte, van de maan dit jaar tijdens de JOTA laag.  Deze komt maar maximaal 10 graden boven de horizon. Hierdoor zal het vaak wat lastiger zijn om een goede plek te vinden waarbij de antenne de maan kan ‘zien’. Dit is nodig omdat obstakels, zoals gebouwen of bomen, extra demping van het signaal kunnen veroorzaken.

Uiteraard kunnen ook niet JOTA stations van deze gelegenheid gebruik maken om hun apparatuur, die normaliter niet echt voor EME geschikt is, te testen voor QRP EME. Gedacht kan worden aan bijvoorbeeld een enkele Yagi antenne met voldoende elementen met ongeveer 50W zendvermogen. Dit is in veel gevallen voldoende in deze situatie omdat de Dwingeloo telescoop zo’n gevoelige ontvanger is. Waarschijnlijk is dit leuk om dit ook eens te proberen?

We vragen vriendelijk aan de niet-JOTA en met name groot vermogen “QRO” EME stations om rond 432.100 MHz of hoger te zenden zodat de zwakke JOTA stations niet gehinderd zullen worden!

Meer info

De CAMRAS crew die het online streamen van de JOTA EME signalen verzorgt bestaat uit Michel Arts (PE1NVK) en Simon Bijlsma (PA7SB).
Download hier een verslag door Frans De Jong (PE1RXJ) van de testsessie van 2 september 2023.

Nadere info.
Maanstanden zie webpagina JOTA-JOTI downloads.

Vijftien jaar geleden is dit JOTA-EME project geïnitieerd door Frans de Jong (PE1RXJ) die een bouwbeschrijving voor de benodigde ‘23 elements Long-Yagi antenna voor de 70cm band’ heeft geschreven. Zie ook de pagina JOTA-JOTI en het blogbericht daarover uit 2008.

]]>
Luister ook eens naar de Perseïden meteorenzwerm https://www.camras.nl/blog/2023/luister-ook-eens-naar-de-perseiden-meteorenzwerm/ Sun, 06 Aug 2023 22:00:45 +0000 https://www.camras.nl/?p=19449 Auteur(s): Simon Bijlsma (PA7SB)
Foto(s): CAMRAS Paul Boven

In het weekend van 12 en 13 augustus is het maximum van de jaarlijkse Perseïden meteorenzwerm. Het ‘echte’ maximum wordt verwacht op zondag 13 augustus rond 14 uur ’s middags. Uiteraard zijn deze meteoren dan niet zichtbaar met het blote oog vanwege het daglicht. Voor optische waarnemingen geldt daarom dat het maximum te verwachten is op zondagochtend vroeg rond 03:45 uur. Mogelijk ziet u tot wel 56 meteoren per uur tijdens dit maximum. Omdat het meteoren waarnemen met behulp van radiogolven niet gehinderd wordt door het daglicht of eventuele bewolking kan het ‘echte’ maximum op zondagmiddag rond 14 uur ook waargenomen worden.

Net als in voorgaande jaren bieden we u weer de gelegenheid om live de meteorenreflecties waar te nemen met onze online webSDR ontvanger. Om het u gemakkelijk te maken hebben we onderstaande knop toegevoegd waarbij u de webSDR-pagina opent en rechtstreeks afstemt op de frequentie van het Belgische BRAMS meteoorbaken in Dourbes. Zie ook de afbeeldingen hieronder. Het meteoorbaken Dourbes wordt goed zichtbaar door in de webSDR-pagina in het venster Waterfall view op de knop ‘max in’ te klikken. De andere knoppen stelt u in naar smaak.

 

Hoewel de meteoorreflecties te zien zijn in de waterval display van de webSDR raden we geïnteresseerde gebruikers aan om het geluid van de webSDR via een audio analyzer software, zoals bijvoorbeeld SpectrumLab, te bekijken zodat u veel meer details kunt zien in de meteoorreflecties.

Tip: Tijdens de nacht zou u bijvoorbeeld uw smartphone kunnen gebruiken voor het geluid om gelijktijdig radio- en visuele waarnemingen te doen om te kijken of deze met elkaar corresponderen.

Graag verwijzen we u ook naar een aantal artikelen op onze website die we eerder geschreven hebben waarin we uitgebreid ingaan op de techniek van het waarnemen van meteoren met behulp van een (SDR) radio ontvanger.

Veel kijk- en luister plezier bij de Perseïden!

Meer informatie:

]]>
EME SSTV evenement 22 juli https://www.camras.nl/blog/2023/eme-sstv-evenement-22-juli/ Fri, 21 Jul 2023 09:47:57 +0000 https://www.camras.nl/?p=19417 Auteur: Jan van Muijlwijk
Foto: IK1FJI / OK1DFC / PI9CAM / Pete Beard

Op zaterdag 22 juli 2023 was het jaarlijkse EME SSTV-evenement vanuit de Dwingeloo telescoop. In 2019 zijn we met dit evenement gestart, ter herinnering aan de landing van Apollo 11 in 1969. Omdat het zo’n succes was, doen we het nu jaarlijks.

We waren actief op de banden 13cm, 23cm en 70cm. Tijdens het werk aan de focus box waren er wat mysterieuze problemen; deze waren gelukkig nu verholpen.

We hebben een reeks plaatjes met als thema Apollo 11 / maanlanding / ruimtevaartuigen op 23cm naar de maan gestuurd met SSTV.

Het is een tijd geleden dat we op 13cm via de maan actief waren (2009). We hebben nog niet het volledige vermogen beschikbaar, maar onze 25 Watt plus de 55dB gain van de schotel heeft in elk geval geleid tot één QSO.

]]>
100 jaar Radio Malabar https://www.camras.nl/blog/2023/100-jaar-radio-malabar/ Sat, 06 May 2023 11:06:02 +0000 https://www.camras.nl/?p=19306 Auteur(s): Tammo Jan Dijkema, Nico Ebbendorf, Jan van Muijlwijk
Foto(s): Tammo Jan Dijkema

Begin mei 1923 lukte het voor het eerst om een rechtstreekse radioverbinding tot stand te brengen tussen Malabar (voormalig Nederlands-Indië) en Kootwijk. Lees hier meer achtergrond over deze bijzondere technische prestatie. De eerste verbinding Malabar-Kootwijk was dit weekend precies 100 jaar geleden. Ter gelegenheid hiervan zijn in Nederland door radiozendamateurs verschillende gelegenheidsstations ingericht.

Ook in Drenthe is een station ingericht. Dit station is niet voor bezoekers geopend; het is alleen via de ether te benaderen. Een gelegenheidsgezelschap van zendamateurs vanuit o.a. CAMRAS, Radio Club Assen, scoutingvereniging Beyloo ter Horst, VRZA, ASTRON en VERON maakt het mogelijk om op verschillende golflengten contact te maken met dit station. Het station is actief onder de roepletters (callsign) PA100KM. Na een succesvol radiocontact met dit station wordt ter herinnering een QSL-kaart gestuurd.
Bij PA100KM staan maar liefst 10 antennes opgesteld, van een schotel van 1,5 meter tot een draadantenne van 60 meter (die met behulp van pijl en boog tussen twee bomen is gespannen).

PA100KM is actief op alle amateur-HF banden (golflengten 10m tot en met 160m) in telegrafie (morse), telefonie (SSB) en verschillende digitale modes. Op deze lange golflengten reflecteert de atmosfeer radiogolven, en er worden wereldwijde verbindingen verwacht. Op kortere golflengten is het station actief via de amateur-satelliet QO-100.

De Dwingeloo telescoop maakt dit weekend verbindingen via de maan op golflengtes 23cm en 70cm, en zal ter gelegenheid ook de roepletters PA100KM gebruiken. Omdat de maan alleen in de nacht zichtbaar is, zal de telescoop dus ’s nachts actief zijn.

Naast het Drentse station PA100KM is er ook een vergelijkbaar gelegenheidsstation bij o.a. Radio Kootwijk op de Veluwe. Dat station heet PA100PCG, en in tegenstelling tot Drenthe worden in Kootwijk ook rondleidingen gegeven.

Over dit evenement schreef RTV Drenthe “100 jaar Radio Malabar gevierd met amateurstation in Dwingeloo“.

]]>