Uitnodiging voor ‘U’ the Opera
Nu eens geen SETI maar Star Trek in de Dwingeloo Radiotelescoop …
Zondag 18 april 2010 kwam een filmploeg in de Dwingeloo Radiotelescoop om opnamen te maken van het in het heelal sturen van een radioboodschap in de taal van de Klingon: een mengeling van science fiction en kunst. Maar wat was er werkelijk aan de hand en wat werd er nu precies ‘opgebeamd’?
Floris Schönfeld, regisseur van het theatergezelschap Klingon Terran Research Ensemble uit Den Haag, benaderde ASTRON met de vraag om een radioboodschap uit te zenden in Klingontaal. Die uitzending moet een promotie zijn van hun ‘U’ the Opera in Klingontaal en is een uitnodiging aan de Klingon (de bewoners van de Klingonplaneet Qo’nos) om een delegatie naar de Aarde te sturen om deze opera bij te wonen. Liefhebbers van Star Trek weten nu precies waarover het gaat. Voor de niet-kenners: de Klingontaal is een kunsttaal die gebruikt wordt in de science fiction televisie- en filmserie Star Trek. De taal is voor Paramount Pictures ontworpen door taalkundige Marc Okrand. Voor de Star Trek films traint hij de spelers in het taalgebruik. In de uit te zenden radioboodschap zal hij persoonlijk de tekst uitspreken.
ASTRON heeft Floris Schönfeld in een uitvoerig antwoord uitleg gegeven over afstanden in lichtjaren en de tijdsduur dat de radioboodschap en een eventueel antwoord onderweg is. Verder kwam dat antwoord van ASTRON helaas neer op een “nee, dat gaat niet”. Voor de CAMRAS vrijwilligers zijn het bekende feiten, maar mensen die zich niet met radiosterrenkunde bezighouden, denken daar niet zo gauw aan: het ASTRON instrumentarium is nu eenmaal alleen geschikt voor het ontvangen van zeer zwakke radiogolven uit het heelal, ASTRON heeft geen zenders en de radiotelescopen bevinden zich in storingsvrije zones. ASTRON gaf Floris de suggestie om contact op te nemen met CAMRAS om te kijken of CAMRAS het theatergezelschap zou kunnen helpen binnen de spelregels die CAMRAS en ASTRON hebben afgesproken en de regels van de PI9CAM licentie.
Al gauw bleek een aantal enthousiaste CAMRAS-ers onder het motto “Hoe authentieker deze poging, hoe spannender het project en hoe leuker voor het publiek!” daar aan mee te willen werken. De radioboodschap moest worden verstuurd naar de coördinaten van Qo’nos, nabij de ster Arcturus, op een afstand van ongeveer 36 lichtjaar. Tussen andere moonbounce activiteiten door met SSTV-experimenten en EME met de grote radiotelescoop in Arecibo (waarbij we meer dan 200 WebSDR-volgers hadden) werd in de loop van de avond ruimte gemaakt om mee te werken aan de opnamen van deze promotiefilm.
Voor CAMRAS was dit een mooie gelegenheid om in beeld te zijn en te demonstreren dat technologie ook kan worden gecombineerd met kunst. Immers, dat is onze CAMRAS missie: bij het jongere publiek belangstelling wekken voor technologie en wetenschap en voor radioastronomie en amateurradio. Combinatie van kunst en techniek is dan ook een prima manier om wetenschap en technologie in beeld te krijgen van deze doelgroep.
Aan de filmopnamen van het verzenden van de boodschap door PI9CAM werkten mee Paul Boven, Jan van Muijlwijk, Fred Tak, Eene de Weerd en Ard Hartsuijker. Toen iedereen al ver na middernacht naar huis ging, waren de wegen on-Nederlands leeg, alsof iedereen aan de buis gekluisterd lag in afwachting van een boodschap terug uit het heelal.
‘U’ the Opera is de allereerste authentieke Klingon-opera die op Aarde is te zien en te horen. De Klingon zijn grote operaliefhebbers en hebben de reputatie nogal bloeddorstig te zijn. De muziektheatervoorstelling ‘U’ van Floris Schönfeld verhaalt van de belevenissen van aardvader en epische held Kahless de onvergetelijke. Kahless overleeft op eervolle wijze en na een harde strijd vindt hij de liefde van zijn leven. De voorstelling vindt in september plaats in theater Zeebelt in Den Haag.