Schoolkinderen openen Open Monumentendag met kunst via de maan (vervolg)
In de telescoop
Vrijdag 11 september voerden leerlingen van basisscholen Ten Darperschoele uit Wapse en De Singelier uit Diever (gemeente Westerveld) met Jan van Muijlwijk, Daniela De Paulis en Barbara de Jong hun moonbounce kunstproject uit in de radiotelescoop (zie Schoolkinderen openen Open Monumentendag met kunst via de maan). Jan gaf een rondleiding in de prachtig gerestaureerde radiotelescoop en demonstreerde hoe de telescoop op de maan wordt gericht. Met het zingen van een liedje legde Jan op een erg leuke manier uit hoe het moonbouncen in zijn werk gaat. Vader Jacob en het Kuikentje Piep galmden door de radiotelescoop en door de ruimte naar de maan. Na elke zin was de echo vanaf de maan duidelijk hoorbaar, want het duurt ongeveer 2,6 seconden voordat het radiosignaal weer terug is. De afstand naar de maan is ongeveer 400.000 km en weer terug naar de aarde komt daar nog eens 400.000 km bij.
Daarna werden de tekeningen van de schoolkinderen met Visual Moonbounce technologie naar de maan gezonden en weer ontvangen. De foto’s van hun tekeningen stonden al klaar bij twee schotelvormige radiozendstations: in Italië (’s ochtends) bij de antenne van Nando Pellegrini (I1NDP) en in Brazilië (’s middags) bij de antenne van Bruce Halasz (PY2BS). Op de computerschermen konden de kinderen alles precies volgen. Zodra een van de zendstations begon met zenden, zagen de kids 2,6 seconden later dat de Dwingeloo radiotelescoop het radiobericht begon op te vangen en dat hun tekeningen regel voor regel op het scherm verscheen. Als afsluiting kregen alle leerlingen een print van hun “gemoonbouncte” tekening mee naar huis als een echt uniek kunstwerk!
Moonbounce techniek
Moonbouncen is een techniek die al tientallen jaren wordt gebruikt door radiozendamateurs om verbindingen te maken via de maan door deze als spiegel voor radiogolven te gebruiken. Dat doen ze op frequenties (golflengtes) waarbij het normaal niet mogelijk is verbindingen te maken met andere continenten. De maan is geen ideale spiegel en absorbeert zo’n 93% van het radiobericht. De 7% die wordt teruggekaatst gaat in alle richtingen en de maan is niet glad dus het is nog erger. Van die 7% komt maar een uiterst klein beetje op de 25 meter Dwingeloo telescoop terecht. Bij dit kunstexperiment op de 23 cm band is de totale verzwakking van het radiobericht zo’n 270 dB (decibel). Dat is een verzwakking van nul komma zeventwintig nullen en dan een één ten opzichte van de sterkte van het oorspronkelijke radiobericht. Visual Moonbounce is een kunstzinnige toepassing van moonbouncen ontwikkeld door Daniela De Paulis bij de Dwingeloo Radiotelescoop.
Moonbounce tekeningen
Planetenpad
Buiten de radiotelescoop kregen de kinderen uitleg over de afstanden in ons zonnestelsel met behulp van het uitzetten van een zogenaamd planetenpad. Op de zandweg naast de radiotelescoop konden de leerlingen langs een heel lang meetlint de planeten op de juiste afstanden (op schaal) langs het lint plaatsen. Dit leidde af en toe tot heel wat hilariteit als bleek dat Pluto (dwergplaneet) wel heel ver weg was … !
De scholen
Aan dit kunstproject voor Open Monumentendag 2015 namen leerlingen van twee scholen uit de gemeente Westerveld deel: basisschool De Singelier in Diever (links) en basisschool Ten Darperschoele in Wapse (rechts).
- De Singelier (Diever)
- Ten Darperschoele (Wapse)
RTVDrenthe op bezoek
RTVDrenthe presentator en reporter Frits Emmelkamp stond al zeer vroeg op de stoep om Jan voor de radio te interviewen over dit kunstproject. Geïnspireerd door de enthousiaste verhalen van hun radiocollega’s was inmiddels ook een cameraploeg van RTVDrenthe op het CAMRAS toneel verschenen.
Dit maakte de TV-ploeg van RTVDrenthe ervan: Kinderen zingen Vader Jacob tegen de maan ‘Cool heel erg cool’.
En hier staan naast de bovengenoemde genoemde TV uitzending ook de twee vroege radio-uitzendingen: RTVDrenthe stuurt personeel naar de maan.
- Jan van Muijlwijk met RTVDrenthe presentator en reporter Frits Emmelkamp
- RTVDrenthe cameraploeg in actie