Twee satellieten gered

Op zaterdag 10 juni probeerden we met de radiotelescoop maar liefst drie satellieten te ‘redden’. Ze maken alle drie deel uit van de QB50 missie. Vijftig kleine satellieten die zeer recent allemaal tegelijk gelanceerd zijn. De meesten zijn gebouwd door universiteiten of hogescholen. Zij doen onderzoek aan de lagere thermosfeer, een luchtlaag van de dampkring tussen ongeveer 200 en 380 kilometer hoogte.

Twee Australische en één Zuid Afrikaanse satellieten lieten totaal niets van zich horen. Daarom werd CAMRAS door de University of New South Wales (UNSW) in Sydney gevraagd te luisteren en of we een reddingspoging wilden ondernemen. Via e-mail bespraken we de details en de techniek om commando’s te zenden die de satellieten mogelijk weer ‘aan de praat’ zou kunnen brengen. Het ging om commando’s van een paar ‘computer piepjes’ op 435 MHz (70 centimeter) van nog geen seconde lang die de satelliet de opdracht geven om de antenne uit te vouwen.

Van twee satellieten hoorden we helemaal niets en er was ook geen reactie op onze commando’s. Een satelliet (de i-INSPIRE-2) hoorden we zeer zwak en dat bleef ook zo na onze commando’s. Na afloop gingen we naar huis met het gevoel dat het met geen van de satellieten was gelukt was ondanks dat we ons best hadden gedaan.

Maar groot was de verrassing toen bleek dat de INSPIRE-2 wel degelijk tot leven was gekomen door onze signalen! Het duurde alleen een tijdje voordat het verzonden commando ‘uitvouwen antennes’ volledig was uitgevoerd. Tegen die tijd was voor ons de satelliet al weer achter de horizon verdwenen.

De volgende dag toen de satelliet over Europa vloog ontving ik er thuis snoeiharde signalen van! En hij is ook al in Australië gehoord.Bovendien ontving UNSW berichten van over de hele wereld dat de satelliet luid werd gehoord! Ook alle data bleken zoals verwacht. De satelliet is gewoon honderd procent OK! Met onze fantastische schotelantenne in Dwingeloo konden wij de satelliet een sterker signaal geven om de antenne uit te vouwen dan de wetenschappers in Australië.

Ondertussen is het ons ook op zaterdag 17 juni gelukt met de andere Australische satelliet (de UNSW-EC0). De Zuid-Afrikaanse satelliet (de ZA-AEROSAT) is van een ander type dat niet op 70 cm ontvangt. De Duitse radioamateur Reinhard Kuehn (DK5LA) is er afgelopen zondag 2 juli in geslaagd deze satelliet op 145 MHz (2 meter) wakker te maken.

Natuurlijk leidden deze successen tot de nodige media-aandacht van onder meer RTVDrenthe Satelliet gered door Drentse radiotelescoop en Drentse radiotelescoop redt opnieuw satelliet en het Dagblad van het Noorden Amateurs Dwingeloo redden satelliet en veel dank van de i-INSIRE-2 en UNSW-EC0 teams.

Zie ook het artikel i-INSPIRE-2 activated van Jan van Gils (PEØSAT) en het artikel UNSW in thrilling rescue of ‘lost’ Aussie satellites van de Australische wetenschappers gepubliceerd in de UNSW Newsroom.