Landelijke Sterrenkijkdagen 2018

Landelijke Sterrenkijkdagen

Tijdens de 42-ste Landelijke Sterrenkijkdagen 2018 was de Dwingeloo Radiotelescoop op vrijdag 23 februari en zaterdag 24 februari beide avonden van 19:00 tot 22:00 uur geopend.

Beide avonden samen ontving CAMRAS ruim 200 bezoekers. Het was mooi helder weer en zodra het donker werd konden de bezoekers sterren kijken door echte telescopen. In de radiotelescoop kregen bezoekers een rondleiding en demonstratie. Daarnaast werden er in het Mullerhuis een aantal 15-minuten lezingen gehouden.

Wat was er buiten te zien?

Van de wassende maan zien we een sikkel die van dag tot dag duidelijk breder wordt. In de telescoop is te zien dat de maan bedekt is met kraters. Ook is duidelijk te zien dat zij zich in de opvolgende nachten boven het sterrenbeeld Orion langs naar het oosten beweegt.

Het sterrenbeeld Orion staat in het zuiden. De mythologische jager wordt op zijn tocht langs de hemel gevolgd door twee honden, in de vorm van de sterrenbeelden Grote Hond (Canis Major) en Kleine Hond (Canis Minor). In het ‘Zwaard’ van Orion is in de telescoop een vaag oplichtende wolk te zien, waarvan we door professioneel onderzoek weten dat erin zich duizenden sterren aan het vormen zijn: het een ware ‘kraamkamer’ van sterren.

De meeste planeten zullen we vergeefs zoeken; die hebben zich ‘verstopt’ in de buurt van de zon of zijn alleen aan de ochtenhemel te zien. De uitzondering is de planeet Uranus, die vroeg in de avond in het zuid-westen te vinden is. De sterrenkijkdagen zijn een uitgezochte gelegenheid deze blauwgroene planeet, al waargenomen in de oudheid, maar pas als planeet herkend in 1783, eens met eigen ogen te zien. Uranus is ongeveer 15 maal zo zwaar als de aarde. Zijn blauwgroene kleur wordt veroorzaakt door methaan (aardgas?) in de atmosfeer.

In een telescoop zijn ook melkwegstelsels buiten het onze te zien, zoals de bekende Andromedanevel en de Driehoeknevel. Door de grote afstand van de Andromedanenevel zien we het gezamenlijke licht van de meer dan 100 miljard sterren (zonnen) nog maar als een vage ovale lichtende vlek. Naast melkwegstelsels zijn onder meer ook bolvormige sterrenconcentraties (bolhopen) en gasnevels met donkere stofwolken te zien.

De zuidelijke sterrenhemel rond 21 uur. (Wil Tirion)